Leksykon pienińskich szczytów ⋆ wPieniny

Pieniny to najpiękniejsze pasmo górskie w Polsce, tak uważa wielu turystów zakochanych w malowniczych krajobrazach i niesamowitych walorach przyrodniczych tego regionu . Planujesz odwiedzić te góry? Poznaj zatem niektóre pienińskie szczyty i ich walory!

jak AKSAMITKA – 841 M N.P.M.

Szczyt w słowackiej części Pienin Właściwych, znajdujący się na obszarze PIENAP-u, na północny-wschód od wsi Haligowce, z najwyższym wierzchołkiem Plasną (841 m n.p.m.). Góra ta posiada zalesiony grzbiet. Przez Aksamitkę przechodzi czerwony szlak turystyczny. Swoją nazwę zawdzięcza Piotrowi Axamitowi, jednemu z przywódców husytów, według podania ukrywającego się w jaskini na zboczach góry. Z szczytu Aksamitki, z jej wschodnich zboczy roztacza się piękny widok na Pieniny. Dodatkowo znajduje się tam opisana panorama oraz maszt.

jak BIAŁE SKAŁY -749 M.

Szczyt w głównej grani Pieninek, w Pieninach Właściwych, położony na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego, między Bajkowym Groniem a Ociemnym Wierchem. Przez szczyt przechodzi niebieski szlak na Trzy Korony zwany Sokolą Percią. W zboczu Białych Skał znajduje się jaskinia Borsucza Jama. Na skalnych urwiskach rośnie złocień Zawadzkiego, w Europie znany tylko w Pieninach.

jak CZERTEZIK –772 M

Jest drugim, co do wysokości wierzchołkiem w grani Pieninek, znajdującym się między Sokolicą a Czerteżem. Z Czertezika roztacza się malowniczy widok na fragment pienińskiego Przełomu Dunajca i dolinę Pienińskiego Potoku. Przez szczyt wiedzie szlak zwany Sokolą Percią. Jest to najładniejszy szlak w Pieninach Właściwych, prowadzący granią Pieninek od Sokolicy (747 m n.p.m.) po Bajków Groń (695 m n.p.m.). Sokola Perć utworzona została w 1926 r. przez ks. Walentego Gadowskiego, twórcy słynnej tatrzańskiej Orlej Perci. Szczyt ekspozycyjni i zabezpieczony metalowymi barierkami.

Jak DURBASZKA- 934 M

Widokowe wzniesienie w Małych Pieninach. Na jego szczyt wiedzie szlak niebieski. Można z niego podziwiać m.in. przepiękną panoramę Tatr, Pienin, Beskidu Sądeckiego. Trasa biegnie grzbietem Małych Pienin. Góra od dawien dawna była popularnym szczytem wśród miejscowej ludności. Przed II wojną światową zamieszkujący wieś Jaworki Łemkowie wypasali na jej zboczach bydło i uprawiali rolę. Po ich wysiedleniu, na tych terenach powstała socjalistyczna spółdzielnia produkcyjna z bacówką, którą następnie przekształcono na bazę harcerską. Dziś mieści się w niej znane w okolicy schronisko pod Durbaszką.

jak FAKLÓWKA (SŁOW. FAKĽOVKA)- 934 M

Szczyt Małych Pienin położony w ich słowackiej części. Znajduje się w grzbiecie, który od położonej na polsko-słowackiej granicy Wierchliczki (964 m) poprzez Faklówkę i Wielką Górę (801 m) opada do Kotliny Lubowelskiej. Wschodnie stoki Faklówki opadają do doliny potoku Riečka, a zachodnie do doliny potoku Wielki Lipnik. Z terenów tych rozciągają się piękne widoki, między innymi na polanę Zvir z Sanktuarium Matki Boskiej Litmanowskiej. Na wschodnich stokach Faklówki, tuż nad Litmanową znajdują się Litmanowskie Skałki.

jak GRANDEUS –795 M

Skrywający się w Pieninach Spiskich grzbiet, pomiędzy Dursztynem a Łapszami Wyżnymi. Ze szczytu roztacza się przepiękna panorama na Tatry Bielskie i Wysokie, część polskiego Spisza, Gorce, fragmenty Pienin Właściwych i Beskidu Sądeckiego. Szlak prowadzący na Grandeus jest bardzo prosty i krótki. Na szczycie stoi wielki maszt telekomunikacyjny, a pod drzewem kapliczka. Ze szczytu Grandeusa odchodzi na zachód dróżka sprowadzająca do szosy na Przełęczy Trybskiej.

jak HUŚCIAWA – 818 M

Huściawa to niewysokie, kopiaste wzniesienie całkowicie porośnięte lasem, znajdujące się w grzbiecie Małych Pienin, poniżej Rabsztynu, którym biegnie granica polsko- słowacka. Między Huściawą a trawiasta przełęczą przebiega niebieski szlak turystyczny.

jak JARMUTA – 794 M

To jeden z najbardziej rozpoznawalnych szczytów położonych w pobliżu Szczawnicy. Jest to jedna z nielicznych w Pieninach gór pochodzenia wulkanicznego, zbudowana z andezytu. Jarmuta ma dwa wierzchołki, między którymi znajduje się niewielka Przełęcz Matwijowa. Wyższy wierzchołek ma 794 m n.p.m., niższy (nazywany czasem Czupraną) – 777 m n.p.m. Na szczycie znajduje się polana o nazwie Andrzejówka, na której zbudowano widoczny z nadajnik telewizyjny. Ze szczytu piękna panorama obejmująca Pieniny, Gorce, Beskid Sądecki Tatry i Beskid Wyspowy.

jak KORBALOWA PRZEŁĘCZ- 730 M

Straňanské sedlo czyli Przełęcz Korbalowa położona jest pomiędzy Kiczerą w Małych Pieninach i Horbáľovą w Magurze Spiskiej. Cały rejon przełęczy pokrywają łąki, dzięki czemu jest ona dobrym punktem widokowym.

jak LESNICKÉ SEDLO – 720 M

Po polsku Przełęcz pod Tokarnią, cudowne miejsce z niesamowitymi widokami. Oddziela miejscowość Wielki Lipnik od Leśnicy oraz wzgórze Tokarnia od grzbietu Aksamitki. Na przełęczy mieści się spory parking. Widok na Tatry, Pieniny oraz Spisz jest rewelacyjny. Z Przełęczy pod Tokarnią wiedzie najkrótszy szlak na Wysoki Wierch, czyli jeden z najpiękniejszych szczytów w całych Pieninach.

jak ŁAŹNE SKAŁY– 770 M

Łaźne Skały lub Łaźna Skała znajduje się w głównym grzbiecie Małych Pienin pomiędzy szczytami Załazie i Cyrhle. Przebiega przez niego granica polsko-słowacka. Tworzy długą i wąską grań, która od południowej, słowackiej strony, oraz od strony wschodniej podcięta jest stromymi ścianami o wysokości ok. 25 m. Nazwa szczytu pochodzi od znajdującego się przy nim pola Łazy powstałego w wyniku wypalania lasów. Na szczycie piękny widok na Tatry oraz Pieniny.

jak MAJERZ – 689 M

Szeroki bezleśny grzbiet w Pieninach Czorsztyńskich. W 1996 włączony do PPN. Szlak ma wysokie walory widokowe. Można z niej podziwiać m.in. łańcuch Tatr, Pieniny i Pasmo Lubania, Jezioro Czorsztyńskie. Na hali w dalszym ciągu prowadzony jest tzw. wypas kulturowy i jest na niej bacówka. Przez wierzchołek i całą Halę Majerz na odcinku Czorsztyn – Trzy Korony prowadzi niebieski Główny Szlak Pieniński.

jak NOWA GÓRA- 902 M

Najwyższy i najpiękniejszy szczyt Pienin Czorsztyńskich. Ma kształt spiczastego stożka. Znajduje się między Czołem a Kirową Skałką. Od zachodniej strony jej stoki opadają do głębokiej doliny Kirowego Potoku, a od wschodniej do wąwozu Za Kocioł. Nowa Góra jest całkowicie porośnięta lasem, ale u jej podstawy po północnej stronie znajduje się polana: Zakoczył. Znajduje się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego i nie jest udostępniona turystycznie.

jak OCIEMNY WIERCH – 740 M

Znajduje się w Pieninach Właściwych, w grani Pieninek, pomiędzy przełęczami Burzana i Kurnikówka Przechodzi przez niego niebieski szlak turystyczny zwany Sokolą Percią. Od południowej skalista grań opada stromymi ścianami 20-metrowej wysokości. Pod północnymi stokami znajduje się dolina zwana Ociemne. W dolinie tej w 1976 odkryto najdłuższą i najciekawszą jaskinię polskich Pienin, nazwaną Jaskinią w Ociemnem. Jej położenie na mapach zwykle nie jest zaznaczane. W południowych stokach znajduje się mniejsza jaskinia zwana Walusiową Jamą.

jak PALENICA- 722 M

Popularny szczyt w Małych Pieninach na który można wejść kilkoma szlakami pieszymi. Na szczycie znajduje się schronisko, obiekty gastronomiczne oraz zjeżdżalnia grawitacyjna i ścieżka edukacyjna. Ze Szczawnicy na szczyt można dostać się także koleją krzesełkową PKL. Na stokach góry znajduje się Stacja Narciarska Palenica, z dwiema trasami narciarskimi. Palenica jest także świetnym punktem dla wycieczek pieszych. Prowadzi stąd m.in. szlak turystyczny na najwyższy szczyt Pienin – Wysoką. Trasa biegnie przez widokowy Wysoki Wierch, dalej Durbaszkę na Wysoką, skąd można zejść do Jaworek przez Wąwóz Homole lub Przełęcz Rozdziela. Na szczycie góry widoki na Pieniny oraz Tatry.

jak RABSZTYN- 847 m

Efektowny szczyt w granicznym grzbiecie Małych Pienin. Dostępny od południowo- wschodniej strony , natomiast od zachodniej strony urwista, skalna ściana o 50 m wysokości. Wznosi się na wprost Jarmuty, na południe od niej, ponad doliną Leśnickiego Potoku. Przebiega przezeń granica polsko-słowacka. Na szczycie widoki na Pieniny, Tatry, Beskid Sądecki.

jak SOKOLICA – 747 M

Szczyt w północno-wschodniej części Pienin Środkowych, w tzw. Pieninkach, na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego. To jeden z najpiękniejszych pienińskich szczytów, z wijącym się u podnóża Dunajcem. Zachwyca o każdej porze roku. Na szczycie możemy podziwiać Małe Pieniny, Magurę Spiską, Tatry i Przełom Dunajca. Choć nie jest najwyższym szczytem Pienin jest niezwykle malownicza i popularna. Na jej szczycie znajduje się samotnie zawieszona nad przepaścią „Królowa Pienin”. Sosna walcząca z wiatrem, upałem, mrozem przez ponad 500 lat rośnie dumnie na szczycie i niczym magnes przyciąga miłośników górskich widoków.

jak TRZY KORONY – 982 m

Trzy Korony, to obok Sokolicy, najbardziej spektakularny szczyt w Pieninach i równocześnie jeden z symboli regionu. Charakterystyczną skalną koronę tworzy pięć turni szczytowych. Najwyższa z nich to Okrąglica, licząca 983 m, na której znajduje się platforma widokowa – rozciąga się z niej przepiękna panorama na dolinę Dunajca, Beskid Sądecki, Gorce i Tatry. Masyw Trzech Koron rozgraniczony jest trzema przełęczami: przełęcz Szopka, Wyżni Łazek oraz Koszarzyska. Na szczyt mamy kilka szlaków: ze Szczawnicy, Krościenka n/D, Czorsztyna oraz Sromowiec Niżnych.

jak UBOCZ- 673 M

Wierch w Małych Pieninach, na południe od Szlachtowej. Zbudowany częściowo z andezytów, porośnięty lasem.

jak WYSOKA – 1050 M

Królowa pienińskiej krainy, która znajduje się na liście szczytów Korony Gór Polski. Zwana również jako Wysokie Skałki, położona na granicy polsko-słowackiej, ulokowana w głównym grzbiecie Małych Pienin. Południowe zbocza leżą na terenie słowackiego Pienińskiego Parku Narodowego. Na północno-zachodnim stoku , po polskiej stronie utworzono w 1961 rezerwat przyrody Wysokie Skałki. Tutejsza panorama obejmuje min: słowacką i polską część Spiszu oraz Magurę Spiską na południu, Tatry, Pieniny, Gorce, a za nimi Beskid Wyspowy, na północy Beskid Sądecki, a na wschodzie Beskid Niski. Dostęp do Wysokiej zapewniają różnorodne szlaki, a każdy wariant oferuje niesamowite widoki i przeżycia.

jak ZAMKOWA GÓRA- 799 M

Góra na końcu północno- wschodniego grzbietu Masywu Trzech Koron w Pieninach Właściwych. Otoczona z trzech stron stromymi, trudno dostępnymi zboczami, jedynie w kierunku południowym połączona jest wąską granią Zamkową Przełęczą z Ostrym Wierchem. Miejsce warto odwiedzić z kilku powodów – znajdują się tu ruiny tzw. Zamku Pienińskiego, z którym wiąże się kilka ciekawostek. Jedna z nich związana jest z historią św. Kingi, która wraz z innymi zakonnicami z klasztoru w Starym Sączu schroniła się tu przed Tatarami. Na pamiątkę tego wydarzenia powstała tu Grota Św. Kingi. I druga, bardziej współczesna historia – przed I wojną światową w ruinach zamku powstała „Pustelnia Pienińska”. Do 1949 r. mieszkał tu prawdziwy pustelnik. Od południowej strony Zamkowa Góra podcięta jest stromą ścianą 50 metrowej wysokości. Sam szczyt góry jest obecnie niedostępny turystycznie.

JAK ŻAR- 883 M

Najwyższy szczyt Pienin Spiskich, oferujący przepiękne panoramy Pienin, Tatr i Gorców oraz Jeziora Czorsztyńskiego. Na szczycie znajduje się niewielki taras widokowy. W południowych zboczach Żaru znajdują się dwie jaskinie: Krzywa Dziura i Prosta Dziura. Sam szczyt, gdzie znajduje się pozostałość wieży pomiarowej, jest porośnięty krzakami i otoczony lasem. Przez szczyt, a także obok Baszty przebiega czerwony szlak pieszy Dursztyn – Niedzica.

Teksty źródłowe:

Nyka J., Pieniny- przewodnik, Wydawnictwo Trawers, Latchorzew 2009
Strojny W., Pieniny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1987

Udostępnij 🙂