Historia turystyki w Pieninach
Walory turystyczne Pienin zaczęto stopniowo odkrywać już na początku osiemnastego wieku, jednak możliwości wypoczynkowo – uzdrowiskowe tegoż regionu dostrzeżono dopiero w pierwszej połowie XIX w.
Jak to wszystko się zaczęło?
Pewne źródła podają, że w roku 1767 dokonano pierwszego wejścia na Niżnią Okrąglicę, czyli tzw. Ganek Trzech Koron. Można by uznać, że to ten moment zapoczątkował właściwą turystykę Pienin, ale przyjęto, że zarzewiem ruchu turystycznego było przede wszystkim rozpoczęcie działalności uzdrowiskowej w Szczawnicy >>wiecej<< Warto jednak dodać, że nieco wcześniej, zakład przyrodoleczniczy funkcjonował już w pobliskiej miejscowości — w Krościenku.
Pierwsze w pełni potwierdzone i udokumentowane zdobycie Trzech Koron miało miejsce w 1830 roku, a dokonali go Ksawery Prek oraz jego towarzysz znany tylko z nazwiska „pan Wojnarowski”. Rok później doczekano się pierwszego przewodnika turystycznego Szczawnicy i Pienin, zatytułowanego „Wiadomość o znajdującym się w Galicji źródle zdrowia w Szczawnicach”, którego twórcą był lekarz i botanik Franciszek Herbich. Wspomniał tam między innymi o dwóch pienińskich zamkach, Czerwonym Klasztorze czy wsi Szlachtowa. Zachęcił również do wycieczek pieszych między innymi na szczyt góry Rabsztyn (847 m n.p.m — Małe Pieniny).
Kilka lat później sławę zaczyna zdobywać kolejna, czołowa obecnie atrakcja Pienin — Spływ Dunajcem. Mieszkańcom przeprawy tratwami przez rzekę były znane już lata wcześniej. Natomiast szersze grono poznało tę formę rozrywki dopiero w XIX wieku.
Pierwszy opis zorganizowanej wyprawy łodzią flisacką przez Dunajec datowany jest na 1840 rok. Dwa lata później Ludwik Zajszner pisał już o kilkunastu pienińskich statkach zabierających turystów w wyprawę po prawym dopływie Wisły.
Pod koniec XIX wieku, około roku 1894 turystów w Pieninach musiały napływać coraz to liczniejsze grupy, ponieważ zatwierdzono nawet pierwszych oficjalnych przewodników pienińskich Józefa Madeję i Jacentego Majerczaka.
Nic dziwnego, że ulepszeniu ulegają trasy prowadzące między innymi na Trzy Korony. Zamontowane zostają łańcuchy służące wygodniejszemu pokonaniu stromych podejść w drodze na najsłynniejszy szczyt Pienin. W ciągu kilkunastu lat powstają także schroniska górskie czy stacje turystyczne. W 1906 roku ma natomiast miejsce oznakowanie pierwszego szlaku w Pieninach. Zyskał on kolor żółty i prowadził przez starą drogę z Krościenka, poprzez Szopkę (przełęcz pod szczytem Trzech Koron) aż do Sromowiec Niżnych.
Jednym z najbardziej przełomowych momentów w historii turystyki oraz historii ogólnej Pienin było utworzenie Pienińskiego Parku Narodowego w 1932 roku. Zwiedzanie terenów parku zostało lepiej zorganizowane w celu przede wszystkim ochrony przyrody. Jednakże turyści zyskali w ten sposób bezpieczniejsze i nieszkodzące przyrodzie możliwości poznawania bogactwa Pienin.
Lata II Wojny Światowej zahamowały rozwój parku, a co za tym idzie napływ turystów. Na szczęście już na początku drugiej połowy XX wieku podjęto kroki, aby region znów stał się centrum rekreacyjnych przyjazdów. Działania wtedy podjęte doprowadziły nas do obecnego stanu rejonu.
Rokrocznie gościmy setki tysięcy turystów, którzy mają niemalże nieograniczone możliwości w zdobywaniu szczytów górskich. Poza tym okoliczne miejscowości obfitują w przeróżne atrakcje, których wciąż przybywa. Od momentu, gdy odkryto walory turystyczne Pienin, minęły dwa wieki. W czasie tym rejon przeszedł niezwykłą metamorfozę, a ludzie przybywający tutaj byli i są siłą napędową wszelkich zmian.
